Jeśli do naszego gabinetu trafia pies czy kot z objawami duszności, sinymi błonami śluzowymi czy kaszlem, zawsze należy dokładnie „zająć się” jego sercem, a dokładnie ukł. sercowo- naczyniowym.
Choroby ukł. krążenia, jakie najczęściej występują u pacjentów i są prawidłowo rozpoznawane w gabinetach weterynaryjnych to:
- zastoinowa niewydolność serca ostra i przewlekła
- zaburzenia rytmu serca tzw. arytmie, różnego pochodzenia
- choroby mięśnia sercowego tzw. kardiomiopatie
- nabyte choroby zastawek i wsierdzia
- nadciśnienie tętnicze
- nowotwory serca
- wrodzone choroby serca
Ze względu na rozległość kardiologii weterynaryjnej w kilku zdaniach przedstawię tu najczęściej występującą u psów chorobę zwyrodnieniową zastawki dwudzielnej / trójdzielnej ( śluzakowate/ śluzowate zwyrodnienie płatków zastawek, endokardioza).
Większość przypadków choroby rozpoznawanych jest u psów w wieku 5-7 lat, częściej występuje u samców i u nich ma cięższy przebieg kliniczny. Endokardioza zazwyczaj dotyczy płatków zastawki dwudzielnej ( mitralnej), czasami obu jednocześnie, natomiast bardzo rzadko tylko zastawki trójdzielnej czy zastawki aorty i tętnicy płucnej. Zwyrodnienie zastawek występuje u 20% psów ras średnich i małych, u pudli, sznaucerów miniaturowych, terierów, cocker spanieli dotyczy to nawet 30% populacji. Rasą szczególnie predysponowana do endokardiozy jest Cavalier King Charles Spaniel- 50 % osobników w wieku 4 lat ma typowe objawy klinicznie choroby. Zwyrodnienie zastawek prowadzi początkowo do lewo komorowej niewydolności krążenia, a w konsekwencji do uogólnionej zastoinowej niewydolności serca.
Należy wspomnieć, że endokardioza jest chorobą dziedziczną ( wielogenową).
Diagnostyka:
-wywiad- inf. zebrane od właściciela (np. aktywność, nietolerancja wysiłkowa, kaszel, apatia, brak apetytu, przyspieszony oddech, ponadto pochodzenie psa)
- badanie kliniczne tj. badanie ogólne i szczegółowe badanie ukł. krążenia ( dokładne osłuchiwanie serca i kl. piersiowej, omacywanie kl. piersiowej i jamy brzusznej)
- badanie dodatkowe: morfologia i biochemia krwi do różnicowania i ogólnej oceny stanu zdrowia psa, badanie RTG kl. piersiowej, EKG, echokardiografia
Kompleksowe badanie pacjenta pozwala na szybką diagnostykę i rozpoczęcie terapii.
W diagnostyce różnicowej uwzględniamy:
- zapaść tchawicy
- przewlekłe zapalenie oskrzeli
- rozstrzenie oskrzelowe
- zwłóknienie płuc
- zapalenie płuc
- kardiomiopatię rozstrzeniową
- bakteryjne zapalenie wsierdzia
- dirofilariozę
Leczenie:
Terapia endokardiozy opiera się na opanowaniu zastoinowej niewydolności serca, wspomaganiu siły skurczu mięśnia sercowego, zwolnieniu postępowania choroby.
Stosuje się następujące grupy leków:
- l. moczopędne- nasilają wydalanie płynów z organizmu, a tym samym zmniejszają ilość płynu gromadzącego się w płucach czy jamie brzusznej
- l. rozszerzające naczynia krwionośne- inhibitory ACE
- l. zwiększające siłę skurczu mięśnia sercowego- glikozydy nasercowe, inne leki inotropowo dodatnie
Leczenie farmakologiczne należy dostosować indywidualnie do stanu klinicznego pacjenta, pomaga w tym zaklasyfikowanie go do klasy „ funkcjonalnej” niewydolności serca.
Oprócz podawania leków bardzo ważny jest tryb życia psa- ograniczenie aktywności ruchowej przy wyraźnych objawach klinicznych, zwłaszcza nagłego i intensywnego wysiłku.
Pacjent z endokardiozą powinien być stale pod opieką lekarza weterynarii- wskazane są regularne kontrolne badania, korekty leczenia.
